Những sai lầm phổ biến của cha mẹ dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh ở trẻ em

Tình trạng kháng kháng sinh (Antimicrobial Resistance - AMR) đang trở thành mối lo ngại toàn cầu, đặc biệt ở trẻ em. Việc sử dụng kháng sinh không đúng cách là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Dưới đây là những sai lầm phổ biến mà cha mẹ thường mắc phải:

1. Tự ý sử dụng kháng sinh mà không có chỉ định của bác sĩ

Nhiều phụ huynh tự ý mua và cho con dùng kháng sinh khi thấy các triệu chứng như ho, sốt, sổ mũi, mà không tham khảo ý kiến bác sĩ. Điều này rất nguy hiểm vì không phải mọi bệnh lý đều cần đến kháng sinh. Việc sử dụng kháng sinh không đúng có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc, khiến vi khuẩn trở nên đề kháng và khó điều trị hơn trong tương lai.

2. Ngừng thuốc sớm khi thấy triệu chứng thuyên giảm

Một sai lầm phổ biến khác là cha mẹ ngừng cho trẻ dùng kháng sinh ngay khi thấy triệu chứng giảm, thay vì hoàn thành liệu trình được kê. Việc này có thể khiến vi khuẩn chưa bị tiêu diệt hoàn toàn, dẫn đến tái phát và tăng nguy cơ kháng thuốc.

3. Sử dụng lại đơn thuốc cũ hoặc chia sẻ thuốc giữa các trẻ

Một số cha mẹ sử dụng lại đơn thuốc kháng sinh từ lần bệnh trước hoặc chia sẻ thuốc giữa các con mà không biết rằng mỗi lần nhiễm trùng có thể do vi khuẩn khác nhau gây ra và cần loại kháng sinh khác nhau. Việc này không chỉ không hiệu quả mà còn tăng nguy cơ kháng thuốc.

4. Không tuân thủ liều lượng và thời gian dùng thuốc

Việc không tuân thủ đúng liều lượng và thời gian dùng thuốc có thể dẫn đến nồng độ kháng sinh trong máu không đủ để tiêu diệt vi khuẩn, tạo điều kiện cho chúng phát triển khả năng kháng thuốc.

5. Sử dụng kháng sinh để điều trị các bệnh do virus

Nhiều cha mẹ không phân biệt được giữa nhiễm khuẩn và nhiễm virus, dẫn đến việc sử dụng kháng sinh cho các bệnh do virus như cảm lạnh, cúm, mà kháng sinh không có tác dụng. Việc này không chỉ không giúp trẻ khỏi bệnh mà còn góp phần vào tình trạng kháng kháng sinh.

6. Hậu quả của việc lạm dụng kháng sinh

Việc lạm dụng và sử dụng kháng sinh không đúng cách dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh ngày càng gia tăng. Theo báo cáo của Bộ Y tế Việt Nam, tình trạng kháng kháng sinh ở Việt Nam đang ở mức báo động, với nhiều loại vi khuẩn kháng lại các kháng sinh thông dụng . Ngoài ra, theo WHO, hàng năm có khoảng 700.000 ca tử vong trên thế giới do các bệnh nhiễm khuẩn kháng thuốc, con số này có thể tăng lên 10 triệu vào năm 2050 nếu không có biện pháp kiểm soát hiệu quả.

Một nghiên cứu đăng trên Havard Health cũng chỉ ra rằng kháng kháng sinh không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn gây áp lực lớn lên hệ thống y tế, làm tăng chi phí điều trị và kéo dài thời gian nằm viện.

7. Khuyến nghị cho cha mẹ

Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi cho trẻ dùng kháng sinh: Chỉ sử dụng kháng sinh khi có chỉ định của bác sĩ và tuân thủ đúng liều lượng, thời gian điều trị.
Hoàn thành liệu trình kháng sinh: Dù triệu chứng có thuyên giảm, vẫn cần hoàn thành toàn bộ liệu trình để đảm bảo vi khuẩn bị tiêu diệt hoàn toàn.
Không tự ý sử dụng lại đơn thuốc cũ hoặc chia sẻ thuốc giữa các trẻ: Mỗi lần nhiễm trùng có thể do vi khuẩn khác nhau gây ra và cần loại kháng sinh phù hợp.
Phân biệt giữa nhiễm khuẩn và nhiễm virus: Không sử dụng kháng sinh cho các bệnh do virus gây ra, thay vào đó, áp dụng các biện pháp chăm sóc hỗ trợ.

Và bạn, với tư cách là một phụ huynh, có thể làm gì? Hãy đảm bảo rằng bạn đến các cơ sở y tế có khả năng chẩn đoán chính xác bệnh và không kê đơn thuốc không cần thiết – không cần dùng kháng sinh cho các bệnh nhiễm virus. Hãy có thái độ phản biện mang tính xây dựng và đặt câu hỏi về chẩn đoán cũng như phương pháp điều trị. Không tự ý sử dụng thuốc, đặc biệt là kháng sinh. Khi ở bệnh viện, hãy kiểm tra các biện pháp kiểm soát nhiễm khuẩn như dung dịch rửa tay sát khuẩn và chú ý đến vệ sinh của gia đình mình.

Nguồn tham khảo:

CDC - Antibiotic Use and Resistance
WHO - Antibiotic Resistance Fact Sheet
Harvard Health - The Danger of Antibiotic Overuse
The Lancet - Global Burden of Antibiotic Resistance
Mayo Clinic - Understanding Antibiotic Resistance
NIH - How Antibiotic Resistance Spreads

Phòng khám Gia Đình- Family Medical Practice tại quận Ba Đình, Hà Nội

Để biết thêm thông tin chi tiết, đặt lịch khám..., vui lòng liên hệ FMP theo các kênh dưới:

☎️ 024 3843 0748- 117/119 (24/7)

✉️hanoi@vietnammedicalpractice.com

🏥298 i Kim Mã, Ba Đình, Hanoi

Những sai lầm phổ biến của cha mẹ dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh ở trẻ em