Bs. Rafi Kot truyền cảm hứng tại sự kiện TedX

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 08 tháng 03 năm 2018: Tại sự kiện TedX 2018 đầu tiên tổ chức tại thành phố Hồ Chí Minh với tên gọi “TEDxYouth@BISHCMC“, bác sĩ Rafi Kot, người sáng lập hệ thống phòng khám Family Medical Practice đã chia sẻ với khán giả câu chuyện đầy cảm hứng về một phòng khám tại Việt Nam cùng thái độ tin-rằng-có-thể-làm-được khi giúp người cha giữ được mạng sống cho con gái ông ấy và qua đó, Việt Nam được biết đến trong khu vực như một quốc gia tiên phong với mô hình y tế kiểu mẫu.

Trong bài diễn thuyết với tựa đề “The Art of Cheating Death” (Nghệ thuật thoát khỏi lưỡi hái Tử thần), bác sĩ Kot đã thuật lại câu chuyện xảy ra vào một buổi chiều Chủ Nhật tại phòng khámnhân viên của ông đã phải đối mặt với một du khách Nga trẻ đang thở ngáp cá được đưa vào phòng khám.

“Kết quả xét nghiệm cho thấy nữ du khách bị viêm cơ tim cấp, và tình trạng trở nên nặng hơn do áp suất thấp trong cabin gây ra bởi chuyến bay dài từ Nga. Chúng tôi gọi đây là chứng khó thở (dyspnea) - bệnh nhân thở ngắn và buộc phải sử dụng máy tim phổi nhân tạo. Việt Nam cũng có một số trường hợp bệnh như thế này, tuy nhiên, việc sử dụng máy tim phổi nhân tạo không phải là giải pháp lâu dài. Vì thế, chúng tôi quyết định chuyển bệnh nhân đến bệnh viện Thái Lan, nơi cô có thể nhận được chế độ chăm sóc chuyên nghiệp hơn. Thế nhưng trên thực tế, việc này nói dễ hơn làm nhiều”, ông tiếp tục.

Thiết bị tim phổi nhân tạo đề cập bên trên còn có tên gọi là máy “ECMO” (Extra Corporeal Membrane Oxygenation - máy hỗ trợ oxy hóa máu ở màng ngoài cơ thể), giúp người bệnh có thể được hỗ trợ bơm máu và hít thở bằng phổi khi những cơ quan này hoàn toàn không hoạt động.

Chuyển viện cấp cứu với bệnh nhân đang chạy máy ECMO được ví như “đỉnh cao của dịch vụ vận chuyển cấp cứu” trong ngành y học bởi sự phức tạp trong vận hành, được dùng cho các bệnh nhân đang trong tình trạng “ngàn cân treo sợi tóc”.

“Làm thế nào để di chuyển bệnh nhân ra nước ngoài khi cơ bản cô ấy không thể tự thở và tim không thể tuần hoàn máu,” ông đã hỏi thế với 100 khán giả TedX diễn ra tại trường British International School (Quận 2, TP.HCM). “Khi đứng trước ranh giới giữa cái chết và sự sống, bạn thật sự không được quyền thất bại, thì kỹ năng, sự đổi mới sáng tạo chính là yếu tố quan trọng, giúp bạn nảy ra những ý tưởng mới để cứu sống bệnh nhân”.

Không bệnh viện nào trong khu vực từng thực hiện ca chuyển viện tương tự, và thậm chí họ không muốn thử bởi e ngại tính khả thi.

“Tôi ngồi với bố cô ấy và giải thích về những rủi ro có thể xảy ra. Khi đó, ông nói một câu mà tôi sẽ chẳng bao giờ quên - 'Thưa bác sĩ, đối với ông, đó là một rủi ro nhưng đối với tôi thì nó là cả một cơ hội", bác sĩ Kot nói.

“Thật may mắn, sau ba mươi năm sinh sống tại Việt Nam, tôi nhận ra một điều rằng người Việt rất khéo léo. Họ sở hữu các kỹ năng và công cụ cần thiết để giải quyết vấn đề. Do đó, chỉ bằng một vài nét vẽ nguệch ngoạc trên bảng ghi chú, bốn giờ sau, chúng tôi đã có một thiết bị tự tạo, bao gồm máy thở, máy Dr. Lucas, hai bình oxy, một bảng điều khiển ECMO, thiết bị gắn kết cơ tim - phổi, bốn máy bơm ống tiêm để phục vụ việc điều trị liên tục và chăn nhiệt. Tất cả các thiết bị đều được gắn trên một dụng cụ tùy chỉnh với bảng điều khiển riêng”.

Và đó, thiết bị ECMO di động đầu tiên của Châu Á được ra đời như thế. Nhưng những thử thách đang chờ đợi phía trước. Một nhóm gồm 14 nhân viên bao gồm các kỹ sư sinh học, bác sỹ chuyên khoa cấp cứu ngoại viện, chuyên gia tim mạch và y tá hỗ trợ đã được thành lập, trong đó mỗi cá thể đều nắm giữ một vai trò nhất định trong suốt quá trình chuyển viện.

Trên thực tế, cửa lên máy bay không đủ rộng để di chuyển bệnh nhân vào khoang. Do đó, sự lựa chọn duy nhất của đội ngũ lúc bấy giờ là liên hệ trực tiếp với Vietnam Airlines lẫn nhà sản xuất máy bay tại Pháp để thảo luận về việc sử dụng máy bay có cánh quạt nhỏ hơn với thiết kế cửa rộng hơn, tuy nhiên các cánh cửa này vẫn phải được gỡ bỏ và lắp ráp lại để chuyển bệnh nhân lọt qua cửa. Dòng máy bay này chỉ không có chuyến vào ban đêm, nghĩa là bệnh nhân sẽ được vận chuyển hoàn toàn trong bóng tối và cần phải quay về Việt Nam để máy bay kịp khởi hành chuyến bay thường lệ vào lúc 6 giờ sáng.

Chuyến bay nhanh chóng hạ cánh an toàn tại Bangkok và bệnh nhân có tiến triển khá hơn sau khi được chuyển vào cấp cứu ngay sau đó. Vài tháng sau, sức khỏe cô hoàn toàn bình phục và quay về Nga.

“Sau đó, chúng tôi mới có thời gian nhìn lại những gì chúng tôi làm được trong chuyến đi đó”, bác sĩ Kot chia sẻ. “Mọi người đều cho rằng điều này là bất khả thi. Những ‘kỳ tích’ như thế chỉ có thể thực hiện tại các quốc gia có ngành y tế phát triển như Đức, Úc, New Zealand, Mỹ và Pháp, và châu Á thì không thể. Và rồi, một phòng khám tư nhân nhỏ bỗng chốc giúp Việt Nam bước chân vào hàng ngũ số ít nhóm quốc gia trên thế giới có năng lực thực hiện các ca cấp cứu có độ khó cao”.

“Chúng tôi cũng vừa chuyển viện cấp cứu thành côngmột ca tương tự cho bệnh nhân người Trung Quốc và nghiễm nhiên trở thành đơn vị y tế tiên phong về lãnh vực này. Trên thực tế, điều chúng tôi muốn chỉ đơn giản là cứu người, nhưng đôi khi một tình huống nguy cấp lại đưa chúng ta rơi vào một tình thế không thể ngờ đến”, ông kết luận khi nhìn quanh khán phòng. “Tôi thường khuyên con tôi và những người trẻ rằng, khi cuộc sống đưa bạn vào những tình tình huống như thế, hãy chỉ tập trung vào những điều tích cực. Hãy dồn mọi năng lượng vào những khả năng có thể xảy ra khi thực hiện, và mặc kệ nếu có ai đó nghi ngờ bạn sẽ không làm được. Thử thách cuộc sống thường ẩn sau những tình huống tương tự như thế. Nhưng khi vượt qua được thì cũng là lúc bạn đã xác định được con đường bạn nên đi thế nào”.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Về Family Medical Practice:

Family Medical Practice là hệ thống phòng khám đa khoa tư nhân 100% vốn nước ngoài đầu tiên tại Việt Nam. Thành lập tại Hà Nội từ năm 1994, Family Medical Practice là hệ thống phòng khám tư nhân duy nhất tại Việt Nam có mật độ phủ sóng dịch vụ khắp Việt Nam, sở hữu 5 phòng khám hiện đại tại các thành phố lớn Hà Nội, Đà Nẵng và Hồ Chí Minh. Tất cả các phòng khám của Family Medical Practice đều có xe cứu thương hoạt động 24/7 được trang bị hiện đại.

Về TEDx, x = tên sự kiện được tổ chức riêng biệt

Hoạt động dựa trên tinh thần lan tỏa giá trị của những ý tưởng, TEDx là sự kiện được tổ chức tại địa phương nhằm kết nối mọi người cùng nhau sẻ chia kinh nghiệm tại TED. Bất kỳ sự kiện nào tại TEDx đều có những video TED Talks và các bài diễn thuyết trực tiếp để tạo ra các cuộc thảo luận sâu rộng nhằm kết nối mọi người. Những sự kiện tự tổ chức, mang tính chất địa phương này được gọi là TEDx, trong đó x là tên một sự kiện TED được tổ chức độc lập vào thời điểm đó. TEDx sẽ tuân theo những quy định chung của hội nghị TED, nhưng các sự kiện TEDx thường do tự tổ chức (Tuân theo các quy định và quy tắc cụ thể).

Về TED

TED là một tổ chức phi lợi nhuận, hoạt động dựa trên tinh thần lan tỏa giá trị của những ý tưởng dưới hình thức những buổi thuyết trình ngắn của các diễn giả (trong thời lượng 18 phút hoặc ngắn hơn). Những buổi diễn thuyết này thường được tổ chức tại hội nghị thường niên tại Vancouver, British Columbia và có thể xem trực tuyến miễn phí tại TED.com. Bill Gates, Jane Goodall, Elizabeth Gilbert, Sir Richard Branson, Nandan Nilekani, Philippe Starck, Ngozi Okonjo-Iweala, Sal Khan và Daniel Kahneman là những diễn giả đã từng xuất hiện tại hội nghị TED.

Những trên web miễn phí của TED nhằm hỗ trợ việc lan tỏa ý tưởng bảo gồm TED.com - nơi những video TED Talk được cập nhật hằng ngày; Open Translation Project – nơi thu thập các bản phụ đề, chú thích và phiên dịch của hàng ngàn tình nguyện viên từ khắp nơi trên toàn thế giới; TED-Ed - trang sáng kiến giáo dục; TED Prize - giải thưởng thường niên trị giá hàng triệu đô la dành cho những cá nhân đưa ra những “điều ước” hoặc ý tưởng để thay đổi thế giới một cách xuất sắc; TEDx – nơi cấp phép cho hàng ngàn tổ chức hoặc cá nhân có thể tổ chức các sự kiện với hình thức tương tự như TED trên khắp thế giới; và TED Fellows - chương trình lựa chọn những nhà cải cách trên toàn thế giới để giúp gia tăng tầm ảnh hưởng cho các dự án hoặc hoạt động của họ.